tijdelijke werkonderbreking (LEV)

Baaldagen

Als leerkracht kan je gebruik maken van de ‘baaldag’. Voor 1 dag ziekte hoef je geen doktersbriefje binnen te brengen. Uit een onderzoek van het Agentschap voor Onderwijsdiensten ( 2011) blijkt dat vooral op maandag en vrijdag een baaldag wordt genomen. Men stelde dan ook terecht de vraag of van dit systeem misbruik werd gemaakt om het weekend te verlengen (Baumers K., De Standaard, Leraars vaakst ziek op maandag en vrijdag, 17 november 2011).
Elk systeem staat open voor misbruik. Elk systeem kent zijn profiteurs. Moet daarom het systeem afgeschaft worden? Menig onderzoek is er van overtuigd dat baaldagen ziekteverzuim in de hand werken. Maar daarnaast gaan er ook stemmen op dat baaldagen  langdurige ziekteverlof tegengaan. Ik geloof hier voor een deel in. Wanneer je een slechte dag hebt en de mogelijkheid hebt om te rusten, zal je de dag nadien veel productiever zijn op de werkvloer.  Op mijn huidig werk heb ik geen recht op een baaldag. Dit resulteert vaak dat mensen naar de dokter stappen en al snel een halve of volledige week ziekteverlof krijgen. Daarnaast zie je de collega’s die heel loyaal toch naar het werk komen, maar nadien toch uitvallen omdat ze nu eenmaal teveel hooi op hun vork hebben genomen. Een baaldag kost veel geld voor het bedrijf, maar langdurige afwezigheid lijkt me zwaarder te wegen.
Bij Peeters en Pichal op Radio 1 werd in een rapportage over extra legale voordelen zelfs extra baaldagen aangeven als nieuw voordeel.
Ik ben voorstander van een baaldag mits het niet te makkelijk wordt gemaakt deze aan te vragen. Zo zou men het aantal keren per jaar bijvoorbeeld kunnen beperken.

Ziekteverlof

 

Leerkrachten zijn vaak ziek. In 2010 daalde het ziekteverzuim daalde dan wel licht, maar de oorzaak werd enkel gewijd “aan het feit dat er geen noemenswaardige virale aandoeningen zijn geweest”. Psycho-sociale aandoeningen staan nog steeds aan de top van reden van ziekte. (2010, Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming, Agentschap voor Onderwijsdiensten, Rapport ziekteverzuim 2010 Vlaams onderwijspersoneel).
Speelt het huidige systeem hierin een rol? Ja. Volmondig. Het feit dat je recht heb op 30 dagen ziekteverlof en het feit dat je loon gewaarborgd wordt, geven je minder drempels om je ziek te melden. Wanneer je in de privé  langdurig ziek bent, val je terug op de invaliditeitsuitkering. Je inkomen daalt dan aanzienlijk. Je zal er dan ook alles aan doen om terug te kunnen starten.
Wil ik hiermee zeggen dat leraren graag ziek zijn en niet loyaal zijn aan hun school. Neen. Niemand kiest om ziek te zijn. Zeker niet wanneer het om een fysieke aandoening gaat. Maar ik ben er wel van overtuigd dat de diagnose van een psychosociale aandoening niet steeds correct is. Wanneer men zich een tijd psychisch niet goed voelt op de werkvloer en er een mogelijkheid bestaat om langdurig afwezig te zijn met gewaarborgd inkomen, denk ik dat de mensen nog al snel voor deze optie kiezen.
Maar dit lost niets op. Wanneer mensen zich slecht voelen op de werkvloer moet dit ook aangepakt worden op de werkvloer. Zit de sfeer niet goed? Is het takenpakket te zwaar? Zijn de leerlingen te moeilijk?
En hier komen we opnieuw terug naar het heikele punt in het onderwijs: evaluatie. Al deze vragen kunnen gedetecteerd worden in opvolgings- en evaluatiegesprekken. Dit zorgt ervoor dat er samen naar een oplossing kan gezocht worden waardoor we een win-win situatie krijgen. Elchardus, professor sociologie aan de VUB, geef dit ook aan in zijn conclusie in het onderzoek ‘Oorzaken en motieven van de vroegtijdige uittrede van leraars’ (M. Elchardus, VUB en D. Kavadias, UA).

 Wanneer iemand zich goed voelt, zal die ook minder ziek zijn. Wanneer hier aandacht voor is, zal een leerkracht ook loyaler zijn en zich minder verschuilen achter het huidige systeem.

Een andere bedenking bij dit systeem is dat 30 dagen veel is. Als je 30 dagen per schooljaar ziek bent, is er een ernstig probleem. Dat je niet opgenomen ziektedagen kan overdragen en “opsparen”, vind ik al helemaal absurd. Opnieuw, niemand is graag ziek, maar met dit systeem geef je een verkeerd signaal. Echter voor mensen die ernstig ziek zijn en daarbij geen misbruik maken, is dit een prachtig systeem. Ziek maakt arm, zegt men nog al eens.  Leerkrachten die al een hoge sociale anciënniteit hebben en weinig ziek zijn geweest, zullen door het gewaarborgd inkomen hun medische kosten kunnen opvangen. Bewust geef ik dit voorbeeld om nogmaals aan te tonen hoe absurd het systeem is, want wat met een beginnende leerkracht met 30 dagen ziekteverlof die ernstig ziek wordt?

Zowel de baaldagen als de toepassing van het ziekteverlof moet herbekeken worden. Er is nood aan debat.