Mijn toekomstige aanstelling als leerkracht (LEV)

Mijn carrière binnen het onderwijs

Ideaal gezien kan ik na drie jaar het statuut TADD verwerven, wanneer ik hier realistisch over nadenk besef ik dat ik waarschijnlijk de eerste jaren vervangingen van korte duur zal doen binnen verschillende scholengemeenschappen. Het kan ook zijn dat ik zelfs een jaar geen fulltime betrekking aangeboden krijg. Door het werken in verschillende scholen en verschillende netten doe je wel veel ervaring op en kan je voor jezelf uitmaken waar je echt terecht wil komen.

van TABD naar TADD on Dipity.

Mijn mening over de vaste benoeming

Onderstaand vind je een kort overzicht over de voor- en nadelen:

Voordelen	Nadelen
Werkzekerheid	Benoeming neemt plaatsen weg voor  nieuwe leerkrachten
Doorbetaald tijdens zwangerschapsverlof	Vastroesten
Mogelijkheid detachering zonder jobverlies	Weinig vernieuwing
Tewerkstelling onafhankelijk van het leerlingenaantal	Kiezen voor zekerheid in plaats van passie en expertise
	Frustratie en nijd

Als beginnende leerkracht denk je vooral aan de voordelen, maar de nadelen vallen je het meest op. Het eerste nadeel merk je al op bij de ondertekening van de opdrachtverdeling: ik zal hoofdzakelijk uren presteren van mensen die in het verlofstelsel zitten. Dit wil zeggen dat deze uren niet vrij komen totdat de desbetreffende persoon in pensioen gaat of zijn rechten opzegt. Als leerkracht streef je naar een benoeming omdat dit werkzekerheid geeft. Alleen stemt vraag en aanbod niet overeen: er zijn meer leerkrachten die wachten op een benoeming dan er openstaande uren zijn. Dit zorgt voor onderlinge concurrentie, wat kan leiden tot nijd en tegenwerking. Je hoort wel eens leerkrachten over “uren die afgepakt werden” of over  “een collega die volgens hen onterecht voorrang kreeg bij een benoeming”.  Mensen die hiermee geconfronteerd worden, gaan met een zekere frustratie naar het werk. Dit kan leiden tot demotivatie.
Waarom streven leerkrachten zo erg naar deze benoeming?  Omdat een benoeming werkzekerheid biedt. Het is alleen de vraag of deze werkzekerheid niet op een andere manier kan gewaarborgd worden. Pascal Smet erkent dit probleem en wil dan ook naar een systeem waarbij jonge leerkrachten sneller een contract onbepaalde duur zullen krijgen. Het huidige gebrek aan dergelijke contracten zorgt ervoor dat vele jonge mensen uit het onderwijs stappen.  (De Standaard, Jonge leerkrachten moeten sneller contract onbepaalde duur krijgen, 31 augustus 2012)

Ik stel me ook de vraag of het huidige systeem ook het beste uit de mensen haalt. Ik kan me best voorstellen dat wanneer ik de mogelijkheid krijg benoemd te worden in cultuurwetenschappen dat ik hierop zal ingaan. Voor de werkzekerheid, ja zeker. Maar eigenlijk heb ik meer expertise opgebouwd en passie voor wiskunde. Het onderwijssysteem zou de leerkrachten moeten laten groeien in wat ze goed zijn. Ik denk dat het evaluatiesysteem (cf. toegang tot het onderwijs) hierin een rol kan spelen: volg leerkrachten op, zorg voor bijsturing maar ook bijscholing, laat leerkrachten een expert worden en zorg dat hun expertise correct wordt gebruikt. Op deze manier worden vakken toegewezen op basis van deskundigheid en niet op basis van benoeming. Leerkrachten die hun vak goed onder de knie hebben en met passie les geven, hebben immers ruimte en tijd om hun lessen te evalueren en de kennis constructivistisch aan te brengen.

Een benoeming gebeurt op dit moment vooral op basis van gepresteerde uren en openstaande uren. Evaluatie wordt minder in rekening genomen. Een positieve evaluatie is noodzakelijk, maar zoals reeds aangegeven staat dit niet genoeg op punt.  Een toewijzing van een vast lessenpakket lijkt me nochtans interessant. In de privé heb je ook een duidelijk takenpakket, dat kan bijgestuurd of gewijzigd worden aan de hand van verwachtingen en vorderingen van de werknemer. Meestal worden deze punten besproken in een opvolgings- en evaluatiegesprek. Ik denk dat we naar een analoog systeem moeten gaan in het onderwijs: een vast lessenpakket met de mogelijkheid om dit aan te passen indien mogelijk. Zo stimuleer je de leerkracht om expert, zoals Prof. Dr. Wim Jochems omschrijft,  te worden.
Maar wat met een eventueel dalend leerlingenaantal waardoor het vast takenpakket geen full-time job meer is? Deze vraag leidt zeker tot nadenken over het volledige onderwijssysteem: kunnen leerkrachten met ervaring niet ingezet worden voor opleiding van beginnende leerkrachten of kunnen leerkrachten geen verantwoordelijkheden krijgen op beleidsniveau? Maar deze vragen zouden ons te ver leiden.

Conclusie? Een benoeming zorgt voor heel wat voordelen, waarbij werkzekerheid de belangrijkste is. De andere, zoals doorbetaling bij zwangerschapsverlof, mogelijkheid tot detacheren, zijn eerder luxevoordelen. Een aanbod tot benoeming moet kritisch bekeken worden door de leerkracht zodat die het juiste doel binnen zijn carrière nastreeft. Een benoemde leerkracht moet alert zijn niet vast te roesten.
Het systeem heeft nood aan grondige hervorming, waarbij het onderwijssysteem in zijn geheel moet bekeken worden.